my plate ne demek?

MyPlate: Sağlıklı Beslenme Rehberi

MyPlate, Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı (USDA) tarafından geliştirilen ve 2011 yılında tanıtılan, beslenme konusunda yol gösterici bir semboldür. Eski beslenme piramidi olan MyPyramid 'in yerini almıştır. Amaç, Amerikalıların sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmelerine yardımcı olmak ve obezite gibi sağlık sorunlarını önlemektir.

Genel Bakış

MyPlate, görsel olarak bir yemek tabağını temsil eder ve beş temel besin grubunu içerir:

MyPlate, bu besin gruplarının bir öğünde nasıl dengelenmesi gerektiği konusunda basit ve anlaşılır bir rehber sunar.

MyPlate'in Temel İlkeleri

MyPlate, aşağıdaki temel ilkeler üzerine kuruludur:

  1. Porsiyon Kontrolü: Tabağınızı aşırı doldurmaktan kaçının. Porsiyon büyüklüklerine dikkat etmek, kalori alımını kontrol altında tutmaya yardımcı olur.

  2. Tabağın Yarısı Meyve ve Sebzeler: Tabağınızın yarısını meyve ve sebzelerle doldurun. Çeşitli renklerde meyve ve sebzeler tüketmek, farklı vitamin ve minerallerden faydalanmanızı sağlar.

  3. Tahılların En Az Yarısı Tam Tahıllı Olmalı: Tam tahıllı ürünler, lif, vitamin ve mineral açısından daha zengindir. Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği, beyaz pirinç yerine esmer pirinç tercih edin. Tam Tahıllı Gıdalar konusunu inceleyebilirsiniz.

  4. Protein Kaynakları Çeşitlendirin: Et, tavuk, balık, kuru baklagiller, tofu gibi farklı protein kaynaklarını tüketmeye özen gösterin. Bitkisel Protein Kaynakları da beslenme düzeninizde yer almalıdır.

  5. Yağsız veya Az Yağlı Süt Ürünleri Tercih Edin: Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri kalsiyum ve D vitamini açısından önemlidir. Yağsız veya az yağlı olanları tercih ederek doymuş yağ alımını azaltabilirsiniz.

MyPlate ve Besin Grupları

  • Meyveler: Taze, dondurulmuş, konserve veya kurutulmuş meyveler tüketilebilir. Meyve suyu yerine bütün meyve tüketmek lif alımını artırır.

  • Sebzeler: Koyu yeşil, turuncu, kırmızı, mor gibi farklı renklerde sebzeler tüketmek önemlidir. Sebzeleri çiğ, pişmiş, buharda veya fırında pişirerek tüketebilirsiniz.

  • Tahıllar: Tam tahıllı ekmek, yulaf, esmer pirinç, kinoa gibi tahıllar tercih edilmelidir. Beyaz ekmek, beyaz pirinç gibi işlenmiş tahıllar yerine tam tahıllı olanları seçmek daha sağlıklıdır.

  • Protein: Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, tofu, fındık, tohum gibi protein kaynaklarını çeşitlendirmek önemlidir. Yağsız et ve kümes hayvanları tercih etmek, doymuş yağ alımını azaltır.

  • Süt Ürünleri: Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri kalsiyum ve D vitamini açısından zengindir. Yağsız veya az yağlı olanları tercih etmek, doymuş yağ alımını azaltır. Laktoz intoleransı olanlar için laktozsuz süt ürünleri veya bitkisel süt alternatifleri (badem sütü, soya sütü vb.) de mevcuttur. Laktoz İntoleransı hakkında bilgi alabilirsiniz.

MyPlate'in Faydaları

  • Basit ve Anlaşılır: Beslenme konusunda karmaşık bilgileri basitleştirerek, herkesin kolayca anlayabileceği bir formata dönüştürür.
  • Esnek: Farklı kültürel ve bireysel beslenme ihtiyaçlarına uyum sağlayabilir.
  • Sağlıklı Beslenme Alışkanlıkları: Sağlıklı yiyecekleri seçmeyi ve porsiyon kontrolünü teşvik ederek, uzun vadeli sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmeye yardımcı olur.
  • Obezite ve Kronik Hastalıkları Önleme: Sağlıklı beslenme ve porsiyon kontrolü sayesinde, obezite, Tip 2 Diyabet ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıkların riskini azaltır.

Eleştiriler

MyPlate, bazı beslenme uzmanları tarafından aşağıdaki nedenlerle eleştirilmiştir:

  • Genelleyici Olması: Her bireyin farklı beslenme ihtiyaçları olduğu için, MyPlate'in genelleyici yaklaşımı bazı kişiler için yeterli olmayabilir.
  • Besin Kalitesi: MyPlate, sadece besin gruplarına odaklanır ve besinlerin kalitesine yeterince vurgu yapmaz. Örneğin, işlenmiş et ile taze et arasındaki farkı belirtmez.
  • Yağlar Hakkında Yetersiz Bilgi: MyPlate, sağlıklı yağlar (zeytinyağı, avokado vb.) hakkında yeterince bilgi vermez ve yağ alımını genel olarak kısıtlamaya yönelik bir yaklaşım sergiler.

Sonuç

MyPlate, sağlıklı beslenme konusunda başlangıç noktası olarak kullanılabilecek basit ve etkili bir rehberdir. Ancak, bireysel beslenme ihtiyaçları ve sağlık koşulları göz önünde bulundurularak, bir Diyetisyen veya beslenme uzmanına danışmak en doğru yaklaşım olacaktır.

Kaynaklar

Kendi sorunu sor